Cách đọc chỉ số đường huyết cho người bệnh tiểu đường

Bạn có biết cách đọc chỉ số đường huyết đúng chuẩn để theo dõi và kiểm soát bệnh tiểu đường hiệu quả? Việc hiểu rõ các chỉ số đường huyết giúp người bệnh phát hiện sớm nguy cơ, theo dõi quá trình điều trị và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Trong bài viết này, Thuốc Tiểu Đường sẽ chia sẻ chi tiết về chỉ số đường huyết, cách đọc và cách kiểm soát để bạn luôn duy trì sức khỏe ổn định.

Chỉ số đường huyết là gì?

Chỉ số đường huyết là thông số phản ánh lượng đường (glucose) có trong máu tại một thời điểm nhất định. Đây là chỉ số đặc biệt quan trọng đối với người bệnh tiểu đường, vì nó cho biết cơ thể có đang ở ngưỡng an toàn hay không. Ở người bình thường, mức đường huyết ổn định thường nằm trong khoảng:

• Khi đói: 70 – 99 mg/dL.
• Sau ăn 2 giờ: dưới 180 mg/dL.

Việc theo dõi đường huyết định kỳ giúp phát hiện sớm tình trạng rối loạn, đồng thời hỗ trợ người bệnh kiểm soát sức khỏe và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Chỉ số này thường được đo bằng hai đơn vị phổ biến: mg/dL (miligam trên decilit máu) hoặc mmol/L (milimol trên lít máu). Những thay đổi dù nhỏ của đường huyết cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến năng lượng, tâm trạng, khả năng tập trung và sức chịu đựng của cơ thể.
Hiểu rõ chỉ số đường huyết và biết cách đọc đúng không chỉ giúp người tiểu đường quản lý tốt tình trạng bệnh, mà còn là kiến thức hữu ích cho tất cả mọi người để duy trì lối sống khỏe mạnh, hạn chế nguy cơ mắc bệnh mạn tính.

Cách đọc chỉ số đường huyết tiểu đường

Các đơn vị đo chỉ số đường huyết phổ biến

Hiện nay, chỉ số đường huyết được đo theo hai đơn vị chính:

• mmol/L (millimoles per liter)

Đơn vị được sử dụng phổ biến ở Việt Nam và nhiều nước châu Á.

Ví dụ: 5,6 mmol/L.

• mg/dL (milligrams per deciliter)

Được sử dụng nhiều ở Mỹ và một số nước châu Âu.

Ví dụ: 100 mg/dL.

Công thức quy đổi:

1 mmol/L ≈ 18 mg/dL

1 mg/dL ≈ 0,0555 mmol/L

Cách đọc chỉ số đường huyết đúng cách

Chỉ số đường huyết là thước đo quan trọng giúp phát hiện sớm và theo dõi bệnh tiểu đường – một trong những bệnh lý mạn tính phổ biến nhất hiện nay. Để hiểu rõ tình trạng sức khỏe của mình, bạn có thể dựa vào các loại xét nghiệm sau:

Xét nghiệm đường huyết ngẫu nhiên

Được thực hiện bất cứ lúc nào trong ngày, không cần nhịn ăn.

Kết quả và ý nghĩa:

• ≥ 11.1 mmol/L kèm triệu chứng tiểu đường (khát nhiều, tiểu nhiều, mệt mỏi): Có thể chẩn đoán tiểu đường ngay.
• ≥ 11.1 mmol/L nhưng không triệu chứng: Cần làm xét nghiệm lại để xác nhận.
• < 11.1 mmol/L: Chưa đủ kết luận, cần xét nghiệm bổ sung.

Xét nghiệm đường huyết lúc đói

Yêu cầu nhịn ăn tối thiểu 8 giờ trước khi lấy máu.

Thường được lặp lại ít nhất 2 lần để có kết quả chính xác.

Kết quả và ý nghĩa:

• ≥ 7.0 mmol/L ở cả hai lần: Xác định tiểu đường.
• < 7.0 mmol/L: Nếu vẫn nghi ngờ, cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác.

Nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT)

Người bệnh sẽ uống 75g glucose pha loãng, sau đó đo đường huyết sau 2 giờ.

Kết quả và ý nghĩa:

• ≥ 11.1 mmol/L: Tiểu đường.
• 7.8 – 11.0 mmol/L: Rối loạn dung nạp glucose, cảnh báo nguy cơ tiền tiểu đường.
• < 7.8 mmol/L: Bình thường.

Xem thêm: Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ là bao nhiêu?

Chỉ số HbA1c

Cho biết mức đường huyết trung bình trong 2 – 3 tháng gần nhất.

Không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm.

Kết quả và ý nghĩa:

• ≥ 6.5%: Chẩn đoán tiểu đường.
• > 7.0%: Nguy cơ biến chứng cao, cần điều chỉnh chế độ sống và điều trị.
• 5.7 – 6.4%: Tiền tiểu đường, cần kiểm soát chặt chẽ để phòng ngừa tiến triển thành tiểu đường.

Chỉ số đo đường huyết HbA1c

Cách kiểm soát chỉ số đường huyết ổn định cho người tiểu đường

Hiểu cách đọc chỉ số đường huyết mới chỉ là bước đầu. Với người bệnh tiểu đường, việc giữ mức đường huyết ổn định lại là yếu tố quyết định để phòng ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng bạn nên áp dụng:

1. Ăn uống khoa học, kiểm soát lượng carbohydrate

• Theo dõi lượng carb nạp vào: Carbohydrate ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết. Hãy giới hạn mỗi bữa ăn và có thể dùng bảng đếm carb hoặc tham khảo chuyên gia dinh dưỡng.
• Ưu tiên thực phẩm lành mạnh: Tăng cường rau xanh, trái cây ít đường, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đạm nạc. Hạn chế đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường hoặc chất béo bão hòa.

2. Tập luyện đều đặn

• Vận động thường xuyên: Ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần. Các môn như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội đều giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn.
• Theo dõi đường huyết khi tập: Kiểm tra trước và sau khi tập để điều chỉnh chế độ ăn hoặc thuốc nếu cần thiết.

3. Quản lý căng thẳng

• Thư giãn tinh thần: Căng thẳng làm đường huyết tăng cao. Thực hành thiền, yoga, hít thở sâu hoặc nghe nhạc nhẹ giúp cơ thể cân bằng.
• Tư vấn tâm lý: Nếu căng thẳng kéo dài, nên trò chuyện với chuyên gia để giảm áp lực, hỗ trợ kiểm soát bệnh tốt hơn.

4. Tuân thủ phác đồ điều trị

• Dùng thuốc đúng chỉ định: Uống thuốc hoặc tiêm insulin đúng giờ, đúng liều theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Theo dõi thường xuyên: Ghi chép chỉ số đường huyết để bác sĩ điều chỉnh liều thuốc khi cần.

5. Khám sức khỏe định kỳ

• Thăm khám thường xuyên: Giúp kiểm tra sự ổn định của đường huyết và phát hiện sớm biến chứng.
• Xét nghiệm HbA1c: Thực hiện định kỳ để đánh giá mức đường huyết trung bình trong 2 – 3 tháng gần nhất.

Người bệnh tiểu đường nên đi khám sức khỏe định kỳ

Một số câu hỏi thường gặp

1. Chỉ số đường huyết bao nhiêu là bình thường?

• Lúc đói: < 5,6 mmol/L (< 100 mg/dL).
• Sau ăn 2 giờ: < 7,8 mmol/L (< 140 mg/dL).
• HbA1c: < 5,7%.

2. Chỉ số đường huyết bao nhiêu thì được chẩn đoán tiểu đường?

• Lúc đói: ≥ 7,0 mmol/L (≥ 126 mg/dL).
• Sau ăn 2 giờ: ≥ 11,1 mmol/L (≥ 200 mg/dL).
• HbA1c: ≥ 6,5%.

3. Bao lâu nên đo đường huyết một lần?

• Người khỏe mạnh: kiểm tra 6 – 12 tháng/lần.
• Người có nguy cơ cao (thừa cân, tiền sử gia đình): 3 – 6 tháng/lần.
• Người tiểu đường: nên đo thường xuyên tại nhà và kiểm tra HbA1c 3 tháng/lần.

5. Có thể tự đọc chỉ số đường huyết tại nhà được không?

Có. Người bệnh có thể sử dụng máy đo đường huyết cá nhân. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác, vẫn cần làm xét nghiệm tại bệnh viện và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Xem thêm: Chỉ số đường huyết an toàn cho người tiểu đường

Kết luận

Việc hiểu rõ cách đọc chỉ số đường huyết giúp người bệnh tiểu đường chủ động theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm nguy cơ và điều chỉnh lối sống phù hợp. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thường xuyên, kiểm tra định kỳ và tuân thủ điều trị, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát đường huyết ổn định, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.