Tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không hay phải sinh mổ?

Nhiều mẹ bầu lo lắng không biết tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không hay phải sinh mổ, vì sợ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Thực tế, việc sinh thường hay sinh mổ còn tùy thuộc vào mức độ kiểm soát đường huyết và tình trạng thai nhi. Cùng Thuốc Tiểu Đường tìm hiểu kỹ qua bài viết dưới đây để có được câu trả lời chính xác và chuẩn bị tâm lý, kế hoạch sinh nở an toàn nhất nhé.

Vì sao tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đến việc sinh nở?

Tiểu đường thai kỳ là tình trạng đường huyết tăng cao xuất hiện trong thời gian mang thai, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình sinh nở và sức khỏe của cả mẹ và thai nhi nếu không được kiểm soát tốt. Dưới đây là các lý do vì sao tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đến việc sinh nở cùng những biến chứng chi tiết.

Ảnh hưởng đến thai nhi:

Tiểu đường thai kỳ làm tăng lượng đường trong máu mẹ, khiến thai nhi hấp thu nhiều glucose. Điều này kích thích tuyến tụy thai nhi sản xuất insulin quá mức, gây ra hiện tượng thai to (trọng lượng thai thường lớn hơn 4kg). Thai to gây khó khăn cho quá trình sinh thường do kích thước thai lớn, tăng nguy cơ sang chấn trong lúc sinh như bật vai, tổn thương cột sống thai nhi và thường là lý do chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

Trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường thai kỳ dễ bị hạ đường huyết nghiêm trọng trong 24 giờ đầu sau sinh do lượng insulin dư thừa trong cơ thể bé. Các vấn đề chuyển hóa khác như suy hô hấp cấp, vàng da kéo dài, tăng hồng cầu cũng là những biến chứng thường gặp. Những biến chứng này đòi hỏi chăm sóc y tế kịp thời để tránh nguy hiểm cho sức khỏe trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường có nguy cơ béo phì, hội chứng chuyển hóa, rối loạn dung nạp glucose, tiểu đường tuýp 2 cao hơn khi trưởng thành nếu không được theo dõi và chăm sóc dinh dưỡng đúng cách.

Tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đến cả mẹ và bé

Ảnh hưởng đến mẹ và quá trình sinh:

Mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao gặp các biến chứng như tiền sản giật, sản giật, đẻ khó do thai to, đa ối hoặc thiếu ối, rau bong non và dễ bị nhiễm khuẩn sau sinh. Đặc biệt, nguy cơ băng huyết sau sinh do đờ tử cung tăng lên.

Tiểu đường thai kỳ làm tăng tỷ lệ sảy thai, thai chết lưu và sinh non so với thai phụ bình thường. Việc sinh thường cũng có thể trở nên phức tạp, đòi hỏi theo dõi chặt chẽ và lựa chọn phương pháp sinh phù hợp: với thai nhi có trọng lượng lớn hoặc mẹ có biến chứng, sinh mổ thường được khuyến cáo để giảm nguy cơ cho cả mẹ và con.

Sau sinh, mẹ bị tiểu đường thai kỳ có thể có nguy cơ phát triển tiểu đường type 2, tăng huyết áp và các rối loạn chuyển hóa nếu không duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe định kỳ.

Xem thêm: Biến chứng tiểu đường thai kỳ nguy hiểm cho mẹ và bé thế nào?

Tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không?

Tiểu đường thai kỳ không đồng nghĩa với việc mẹ bầu phải sinh mổ bắt buộc. Trong nhiều trường hợp, mẹ bị tiểu đường thai kỳ hoàn toàn có thể sinh thường nếu sức khỏe của mẹ và thai nhi ổn định, được kiểm soát tốt. Việc có thể sinh thường hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là:

Kiểm soát đường huyết hiệu quả: Mẹ bầu phải có mức đường huyết nằm trong phạm vi an toàn do bác sĩ đưa ra. Nếu đường huyết được kiểm soát tốt, nguy cơ biến chứng trong quá trình sinh sẽ giảm, giúp mẹ có thể sinh thường an toàn. Ngược lại, nếu đường huyết cao kéo dài làm tăng nguy cơ biến chứng, nguy hiểm cho cả mẹ và bé, bác sĩ thường chỉ định sinh mổ để bảo vệ sức khỏe.

Tình trạng thai nhi: Nếu thai nhi phát triển quá lớn (thai to, thường trên 4kg), sinh thường có thể gặp khó khăn, nguy cơ sang chấn cho bé và mẹ tăng, do đó sinh mổ được ưu tiên. Theo dõi thai nhi thường xuyên, đánh giá ngôi thai, nhịp tim và các dấu hiệu sức khỏe khác sẽ giúp bác sĩ quyết định phương pháp sinh phù hợp.

Tình trạng sức khỏe mẹ bầu: Các biến chứng đi kèm như tiền sản giật, đa ối, hay các vấn đề tim mạch, viêm nhiễm cũng ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn sinh thường hay sinh mổ.

Tiến trình chuyển dạ và các yếu tố y khoa khác cũng được bác sĩ theo dõi sát sao để đảm bảo sự an toàn tối ưu cho mẹ và bé trong quá trình sinh nở.

Khi nào mẹ bầu bị tiểu đường nên sinh mổ?

Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ nên được chỉ định sinh mổ trong các trường hợp sau để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi:

Kiểm soát đường huyết kém: Mức đường huyết không ổn định với các chỉ số vượt ngưỡng (trước ăn >95 mg/dL, sau ăn 1 giờ >140 mg/dL, sau ăn 2 giờ >120 mg/dL). Khi đường huyết khó kiểm soát, sinh mổ giúp giảm rủi ro biến chứng trong quá trình sinh.

Thai nhi quá lớn (thai to): Thai nhi có cân nặng ước lượng ≥4.000 - 4.500 g, làm tăng nguy cơ kẹt vai, tổn thương dây thần kinh hay các chấn thương khác khi sinh thường. Trong trường hợp này, sinh mổ được ưu tiên để đảm bảo an toàn cho bé và mẹ.

Biến chứng sản khoa nghiêm trọng: Tiền sản giật, nhau tiền đạo, suy thai, đa ối hoặc các vấn đề về nhau thai và dây rốn như dây rốn quấn cổ làm tăng nguy cơ sinh khó và ảnh hưởng sức khỏe thai nhi, cần can thiệp sinh mổ nhanh chóng.

Tình trạng sức khỏe mẹ không phù hợp sinh thường: Mẹ bầu có bệnh lý nền như bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đờ tử cung, hoặc cổ tử cung không mở đủ trong chuyển dạ sẽ được chỉ định sinh mổ để tránh biến chứng nguy hiểm cho mẹ và con.

Chuyển dạ khó hoặc ngôi thai bất thường: Nếu chuyển dạ kéo dài, có dấu hiệu chuyển dạ bất thường, hoặc ngôi thai không thuận lợi cho sinh thường, bác sĩ cũng sẽ chỉ định sinh mổ.

Tiểu thường thai kỳ có sinh thường được không và bị tiểu đường có sinh mổ được không?

Xem thêm: Chỉ số tiểu đường thai kỳ bao nhiêu thì an toàn cho mẹ bầu

Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ nên chăm sóc thế nào cho đúng?

Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ cần chăm sóc đúng cách để kiểm soát đường huyết, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ. Dưới đây là các điểm quan trọng trong chăm sóc mà mẹ bầu cần lưu ý:

Kiểm soát đường huyết:

• Theo dõi đường huyết thường xuyên theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo các chỉ số luôn nằm trong mục tiêu điều trị, từ đó giúp quản lý tiểu đường hiệu quả và kịp thời điều chỉnh các biện pháp can thiệp nếu cần.
• Ban đầu có thể kiểm soát bằng chế độ ăn uống và vận động hợp lý. Nếu đường huyết không ổn định, bác sĩ có thể chỉ định dùng insulin hoặc thuốc phù hợp, đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

Chế độ dinh dưỡng:

• Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày (5-6 bữa) để duy trì lượng đường huyết ổn định, tránh ăn quá no một lần làm đường huyết tăng cao đột ngột.
• Ưu tiên các thực phẩm chứa carbohydrate có chỉ số đường huyết thấp như gạo lứt, yến mạch, khoai lang, các loại đậu, rau xanh để cung cấp năng lượng cho mẹ và phát triển thai nhi nhưng không làm đường huyết tăng nhanh.
• Hạn chế tối đa đồ ngọt, thức uống có đường, tinh bột tinh chế và các thực phẩm chế biến nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt có gas để tránh tăng đường huyết.
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt canxi, sắt và axit folic theo khuyến nghị của bác sĩ để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi.

Hoạt động thể chất:

Tập luyện thể dục nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe mẹ bầu như đi bộ, yoga, bơi lội, giúp cải thiện đường huyết và sức khỏe tổng thể. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu tập luyện.

Theo dõi sức khỏe và khám thai định kỳ:

Đến khám thai định kỳ để được theo dõi sự phát triển của thai nhi, mức đường huyết, kiểm tra các biến chứng tiểu đường thai kỳ, và được hướng dẫn điều chỉnh kế hoạch chăm sóc phù hợp.

Chăm sóc tâm lý:

Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu quá mức vì stress có thể làm tăng đường huyết và ảnh hưởng xấu đến thai kỳ. Hỗ trợ tâm lý là một phần quan trọng trong chăm sóc mẹ bầu tiểu đường.

Mẹ bầu nên đi khám thai định kỳ

Xem thêm: Cách điều trị tiểu đường thai kỳ an toàn cho mẹ bầu

Câu hỏi thường gặp

1. Tiểu đường thai kỳ nên sinh ở tuần bao nhiêu?
Phần lớn mẹ bầu sẽ được chỉ định sinh ở tuần 38–39, khi thai đủ trưởng thành và tránh nguy cơ thai quá to. Nếu đường huyết không ổn định, bác sĩ có thể cho chủ động sinh sớm hơn để đảm bảo an toàn.
2. Tiểu đường thai kỳ có tự hết sau sinh không?
Khoảng 90–95% trường hợp tiểu đường thai kỳ sẽ tự hết sau khi sinh. Tuy nhiên, mẹ vẫn nên kiểm tra đường huyết sau sinh 6–12 tuần, vì có khoảng 5–10% sẽ tiến triển thành tiểu đường type 2.
3. Mẹ bị tiểu đường thai kỳ con có sao không?
Nếu mẹ kiểm soát đường huyết tốt, bé vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu đường huyết cao kéo dài, bé có thể:

• Sinh to, dễ ngạt khi sinh.
• Bị hạ đường huyết sau sinh.
• Tăng nguy cơ béo phì hoặc tiểu đường khi trưởng thành.

4. Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?
Có, nếu không được phát hiện và kiểm soát đúng cách. Biến chứng có thể bao gồm:

• Tiền sản giật, sinh non, sẩy thai, thai lưu.
• Khó sinh thường, phải sinh mổ.
• Tăng nguy cơ tiểu đường type 2 sau sinh cho mẹ.

Kết luận

Qua bài viết, có thể thấy tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không hay phải sinh mổ phụ thuộc vào mức độ kiểm soát đường huyết, cân nặng thai và sức khỏe của mẹ. Nếu mẹ duy trì đường huyết ổn định, thai không quá to, thì vẫn có thể sinh thường an toàn. Ngược lại, nếu đường huyết cao, thai to hoặc có biến chứng, sinh mổ sẽ là lựa chọn tốt hơn để đảm bảo an toàn cho cả hai. Dù sinh thường hay sinh mổ, điều quan trọng nhất là mẹ bầu chủ động chăm sóc bản thân, ăn uống lành mạnh, theo dõi sát sức khỏe và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.