Biến chứng tiểu đường ở răng: Dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa

Biến chứng tiểu đường ở răng là vấn đề nhiều người bệnh tiểu đường thường chủ quan. Nhưng thực tế, đây lại là một trong những biến chứng phổ biến và nguy hiểm. Khi lượng đường huyết cao kéo dài, khoang miệng dễ trở thành điểm yếu của răng, nướu và mô nha chu bị tổn thương nghiêm trọng. Vậy biến chứng tiểu đường ở răng là như thế nào, dấu hiệu nhận biết ra sao và làm thế nào để phòng ngừa hiệu quả? Hãy cùng Thuốc Tiểu Đường tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé. 

Biến chứng tiểu đường ở răng là gì?

Biến chứng tiểu đường ở răng là tình trạng các mô răng, nướu và tổ chức quanh răng bị tổn thương do ảnh hưởng của đường huyết cao kéo dài. Khi cơ thể không kiểm soát tốt lượng đường trong máu, hệ miễn dịch suy yếu, mạch máu nuôi dưỡng vùng miệng bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây viêm nhiễm và hư hại răng.
Người bị tiểu đường thường dễ gặp các vấn đề như: viêm nướu, viêm nha chu, khô miệng, sâu răng, hôi miệng hoặc thậm chí rụng răng sớm. Đây không chỉ là vấn đề về thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng nhai, khả năng hấp thu dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Biến chứng tiểu đường ở răng do ảnh hưởng bởi đường huyết cao

Vì sao tiểu đường dễ gây biến chứng ở răng?

Người bị bệnh tiểu đường dễ gây biến chứng ở răng, đặc biệt là viêm nha chu, do một số lý do chính sau đây:

• Tăng lượng đường trong nước bọt: Mức đường huyết cao sẽ làm tăng nồng độ đường trong nước bọt, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại sinh sôi và phát triển.
• Vi khuẩn phát triển: Lượng đường cao và vệ sinh răng miệng không kỹ lưỡng khiến vi khuẩn dễ dàng hình thành mảng bám trên răng. dẫn đến sâu răng và viêm nướu.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Tiểu đường làm suy giảm chức năng của hệ miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại vi khuẩn và nhiễm trùng trong miệng, tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm nha chu.
• Khô miệng: Tình trạng khô miệng do bệnh tiểu đường hoặc tác dụng phụ của thuốc làm giảm lượng nước bọt, mất đi vai trò bảo vệ tự nhiên của nước bọt trong việc làm sạch miệng và trung hòa axit.
• Lưu thông máu kém: Bệnh tiểu đường có thể làm xơ cứng và giảm lưu thông máu, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của nướu và xung quanh răng, làm chậm quá trình lành vết thương sau các thủ thuật nha khoa.

Các biến chứng răng miệng thường gặp ở người tiểu đường

Người bị tiểu đường có thể gặp nhiều biến chứng khác nhau ở vùng miệng. Dưới đây là những vấn đề phổ biến nhất:

Sâu răng

Người tiểu đường có nguy cơ bị sâu răng cao hơn do lượng đường trong máu cao tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh trong khoang miệng. Vi khuẩn này phát triển mạnh sẽ tấn công men răng, gây tổn thương và hình thành các lỗ sâu. Ngoài ra, hệ miễn dịch suy yếu khiến khả năng kháng khuẩn giảm, làm sâu răng tiến triển nhanh và khó điều trị hơn.

Răng bị sâu

Viêm nướu và viêm nha chu

Đường huyết cao làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể, khiến nướu răng dễ bị sưng tấy, đỏ và chảy máu khi đánh răng hoặc khi có va chạm nhỏ. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng viêm nướu có thể phát triển thành viêm nha chu, gây tổn thương nghiêm trọng đến các mô nâng đỡ của răng. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở bệnh nhân tiểu đường. Viêm nha chu còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, ảnh hưởng không tốt đến kiểm soát đường huyết, tạo thành vòng luẩn quẩn cần sự can thiệp y tế chuyên sâu.

Khô miệng

Khô miệng là tình trạng thiếu hụt nước bọt trong khoang miệng và là một vấn đề phổ biến khác ở người bị tiểu đường. Nước bọt có vai trò quan trọng trong việc giữ ẩm, làm sạch mảng bám và trung hòa axit trong miệng. Khi lượng nước bọt giảm do tiểu đường hoặc các thuốc điều trị, vi khuẩn dễ dàng phát triển, tăng nguy cơ sâu răng và viêm nướu. 
Khô miệng còn khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, ăn uống mất ngon, dễ bị lở loét và nhiễm trùng miệng. Việc uống nước đầy đủ, dùng nước súc miệng chuyên biệt và kiểm soát tốt đường huyết sẽ giúp giảm thiểu tình trạng này.

Tưa miệng

Tưa miệng là bệnh lý do nấm Candida gây ra, đặc biệt dễ gặp ở người tiểu đường do hệ miễn dịch suy yếu và môi trường khoang miệng thích hợp cho nấm phát triển. Nấm Candida gây ra những mảng trắng giống phô mai thường xuất hiện trên lưỡi, niêm mạc má hoặc vòm họng, gây cảm giác đau rát, khó chịu và cản trở việc ăn uống, nói chuyện. 
Nếu không được điều trị kịp thời, tưa miệng có thể lan rộng gây viêm loét nghiêm trọng hơn và dễ tái phát, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Kiểm soát đường huyết tốt và giữ vệ sinh miệng sạch sẽ là yếu tố quan trọng trong phòng ngừa và điều trị tưa miệng ở người tiểu đường.

Tình trạng tưa miệng ở người tiểu đường

Xem thêm: Bị tiểu đường có nhổ răng được không? Tìm hiểu ngay

Dấu hiệu biến chứng tiểu đường ở răng

Người bệnh tiểu đường cần cảnh giác nếu gặp các biểu hiện sau:

• Chảy máu và sưng nướu: Nướu dễ bị chảy máu, đặc biệt khi đánh răng hoặc xỉa răng. Nướu có thể sưng đỏ và có mủ giữa kẽ răng và nướu. 
• Đau và lung lay răng: Cảm giác đau khi nhai và răng bị lung lay, mất ổn định. 
• Tụt lợi: Tình trạng tụt lợi, khiến răng trông dài hơn và có thể làm răng không khớp với nhau khi nhai. 
• Hôi miệng: Hơi thở có mùi hôi kéo dài, ngay cả khi đã vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng. 
• Khô miệng: Miệng bị khô do giảm tiết nước bọt, gây khó chịu và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. 
• Tưa miệng: Xuất hiện các đốm trắng hoặc đỏ trên lưỡi, má hoặc vòm miệng, kèm theo đau và nướu sưng. 
• Sâu răng: Vi khuẩn dễ tấn công bề mặt răng do nồng độ đường trong nước bọt cao hơn và tình trạng khô miệng, dẫn đến sâu răng. 

Cách phòng ngừa và chăm sóc răng miệng cho người tiểu đường

Cách phòng ngừa và chăm sóc răng miệng cho người tiểu đường bao gồm việc vệ sinh răng miệng đúng cách, kiểm soát đường huyết tốt, duy trì lối sống lành mạnh và khám răng định kỳ.
Phòng ngừa biến chứng răng miệng ở người tiểu đường:
Người tiểu đường cần vệ sinh răng miệng đều đặn và đúng cách để loại bỏ vi khuẩn và mảng bám, ngăn ngừa viêm nướu, sâu răng, tụt lợi. Việc kiểm soát tốt đường huyết rất quan trọng, vì khi đường huyết không ổn định sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng răng miệng. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột, tránh hút thuốc lá, và duy trì chế độ ăn uống cùng vận động hợp lý giúp phòng tránh biến chứng.​
Chăm sóc răng miệng hàng ngày:

• Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride, chải nhẹ nhàng đúng kỹ thuật để bảo vệ lợi và răng.
• Sử dụng chỉ nha khoa thay vì tăm để làm sạch kẽ răng, giúp loại bỏ mảng bám hiệu quả hơn mà không làm tổn thương lợi.
• Súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng có chất kháng khuẩn để giảm vi khuẩn trong miệng.
• Thay bàn chải đánh răng ít nhất 1 tháng 1 lần để đảm bảo vệ sinh cá nhân.​

Khám và theo dõi định kỳ:
Người tiểu đường nên khám răng định kỳ ít nhất 2 lần một năm để phát hiện sớm các bất thường như vùng khô miệng, mảng trắng, chảy máu hay nhiễm trùng. Việc điều trị và chăm sóc kịp thời giúp tránh mất răng và các biến chứng nghiêm trọng khác.​

Người bệnh nên đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày

Khi nào người tiểu đường nên đi khám bác sĩ

Người bị tiểu đường nên khám răng miệng định kỳ ít nhất 2 lần/năm, hoặc ngay khi có các dấu hiệu bất thường như:

• Nướu sưng đau, chảy máu
• Răng lung lay, hôi miệng kéo dài
• Khô miệng, đau rát hoặc tưa miệng

Ngoài ra, nên phối hợp giữa bác sĩ nội tiết và bác sĩ nha khoa để quản lý tổng thể tình trạng sức khỏe. Điều này giúp kiểm soát đường huyết, ngăn ngừa tiến triển của biến chứng tiểu đường ở răng và các cơ quan khác.

Xem thêm: Biến chứng tiểu đường ở da và nguyên nhân hình thành

Kết luận

Biến chứng tiểu đường ở răng là một trong những biến chứng thường gặp nhưng dễ bị bỏ qua. Việc kiểm soát đường huyết tốt, kết hợp với chăm sóc răng miệng đúng cách và khám nha khoa định kỳ sẽ giúp người bệnh giảm nguy cơ sâu răng, viêm nướu, nha chu và mất răng sớm. Đừng để biến chứng răng miệng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe răng miệng ngay từ hôm nay.