Pioglitazone

Thuốc Pioglitazone có tác dụng gì?

Thuốc tiểu đường này hoạt động bằng cách giúp khôi phục phản ứng của cơ thể với insulin, do vậy sẽ làm giảm lượng đường trong máu của bạn. Việc kiểm soát lượng đường trong máu cao giúp ngăn ngừa các tổn thương ở thận, mù lòa, các vấn đề thần kinh, mất tứ chi và các vấn đề về chức năng tình dục.

Kiểm soát bệnh sẽ có thể giúp giảm nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ. Pioglitazone được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các thuốc tiểu đường khác (chẳng hạn như metformin hoặc sulfonylurea).

Cơ chế tác dụng

• Pioglitazone hoạt động bằng cách giảm đề kháng insulin, giúp các tế bào trong cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn.

• Thuốc tác động lên thụ thể PPAR-γ (Peroxisome Proliferator-Activated Receptor Gamma) trong mô mỡ, cơ và gan, từ đó làm giảm đường huyết mà không kích thích tuyến tụy tiết insulin.

Thuốc điều trị tiểu đường Biodib 30 Pioglitazone 30mg

Công dụng, chỉ định dùng thuốc Pioglitazone

• Đái tháo đường typ 2 chưa kiểm soát được glucose huyết bằng chế độ ăn và luyện tập.
• Pioglitazone có thể dùng đơn độc hoặc phối hợp với metformin (khi có chống chỉ định hoặc không dung nạp sulfonylurê), hoặc với một sulfonylurê (khi có chống chỉ định hoặc không dung nạp với metformin), hoặc phối hợp với cả hai (khi không chấp nhận dùng insulin do lối sống, do các vấn đề cá nhân khác, hoặc do béo).
• Khi phối hợp metformin và một sulfonylurê cho kết quả điều trị kém, chứng tỏ giải phóng insulin kém và thêm pioglitazone sẽ ít có tác dụng. Trong trường hợp này, dùng insulin thích hợp hơn, trừ khi không chấp nhận insulin. Pioglitazone có thể phối hợp với insulin (các chuyên gia Việt Nam khuyến cáo không nên kết hợp các thuốc nhóm glitazone với insulin).
• Điều trị bằng pioglitazone chỉ được tiếp tục nếu nồng độ HbA1C giảm ít nhất 0,5% trong vòng 6 tháng kể từ khi bắt đầu điều trị.

Chống chỉ định

• Mẫn cảm với pioglitazone hoặc với bất cứ thành phần nào trong công thức thuốc.
• Đái tháo đường typ 1 hoặc đái tháo đường có tình trạng nhiễm toan - ceton.
• Suy tim hoặc tiền sử suy tim độ III, IV theo phân loại NYHA.
• Suy gan.
• Ung thư bàng quang đang hoạt động hoặc tiền sử ung thư bàng quang. Tiểu máu đại thể không suy giảm.
• Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
• Đái tháo đường typ 2 nhưng đang trong tình trạng cấp của một bệnh mạn tính hay bệnh có tính chất cấp tính (hôn mê, nhồi máu cơ tim, đột quỵ).

Cách sử dụng thuốc Pioglitazone

Liều dùng thông thường là 15 - 30mg/lần/24 giờ (dùng đơn độc hoặc phối hợp), cũng có thể tăng dần liều nếu đáp ứng không đủ lên đến tối đa là 45 mg/lần/24 giờ tùy theo đáp ứng. Pioglitazone có thể dùng cùng hoặc dùng xa bữa ăn.

Khi bắt đầu cho pioglitazon phối hợp với một sulfonylurê đang dùng, vẫn tiếp tục liều hiện dùng của thuốc này. Nếu có giảm glucose huyết, giảm liều của sulfonylurê. Đối với metformin, ít khi phải thay đổi liều. Đối với insulin, nếu có hạ glucose huyết, phải giảm 10 - 25% liều insulin.

Dùng thuốc Pioglitazone này bằng đường uống, có thể dùng thuốc cùng với thức ăn để tránh việc đau dạ dày có thể xảy ra, liều lượng thường là một lần mỗi ngày. Liều thuốc sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe của bạn, khả năng cơ thể của bạn đáp ứng với điều trị và ác loại thuốc tiểu đường khác mà bạn đang dùng. Dựa trên cả lượng đường trong máu của bạn để tìm ra liều lượng tốt nhất cho bạn. Dùng thuốc đủ lượng và đều đặn để có được tác dụng mong muốn.

Nếu bạn đang dùng một số loại thuốc tiểu đường khác (chẳng hạn như metformin hoặc sulfonylurea), thì cần phải trao đổi lại với bác sĩ cho việc ngừng dùng các loại thuốc này. Sử dụng thuốc sẽ kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.

Phải thường xuyên định kỳ theo dõi lượng đường trong máu của bạn, nếu có các bất thường nhất là lượng đường trong máu cao thì hãy báo với bác sĩ để có kế hoạch điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp nhất.

Đối tượng khác

Không cần thiết phải điều chỉnh liều pioglitazone đối với bệnh nhân suy thận. Dạng phối hợp pioglitazone với metformin chống chỉ định dùng trong suy thận (có nồng độ creatinin huyết thanh ít nhất là 1,5 mg/dl đối với nam hoặc 1,4 mg/dl đối với nữ). Trên bệnh nhân suy thận, nên khởi đầu bằng liều 1 mg glimepirid dùng hàng ngày trước khi phối hợp glimepirid với pioglitazone.

Suy tim độ II (theo phân loại NYHA) không được khuyến cáo dùng pioglitazone. Tuy nhiên, nếu buộc phải dùng, phải khởi đầu với liều dùng thấp nhất theo khuyến cáo, sau vài tháng có thể tăng dần liều với sự kiểm soát chặt chẽ về cân nặng, tình trạng phù và tiến triển của suy tim. Với bệnh nhân suy tim tâm thu (mức độ II trở xuống) kết hợp với đái tháo đường typ 2, có thể khởi đầu với liều 15 mg/lần/24 giờ (đơn trị liệu), nếu an toàn và dung nạp tốt, có thể chỉnh liều đến 30 mg/lần/24 giờ (đơn trị liệu) trước khi phối hợp 2 mg glimepirid với 30 mg pioglitazone dưới sự giám sát chặt chẽ về cân nặng, tình trạng phù và mức độ tiến triển của suy tim.

Không cần chỉnh liều pioglitazone với bệnh nhân cao tuổi.

Liều duy trì pioglitazone trong công thức phối hợp với metformin cần phải được lưu ý khi dùng cho bệnh nhân già yếu, suy nhược hoặc suy dinh dưỡng, và những bệnh nhân có suy chức năng tuyến yên, tuyến thượng thận, suy chức năng gan, liều không được chỉnh tới liều tối đa của khuyến cáo. Nên bắt đầu điều trị với glimepirid 1 mg/lần/ngày trước khi bắt đầu liệu pháp phối hợp.

Quá liều

Quá liều Pioglitazone và xử trí

Quá liều và độc tính

• Nguy cơ hạ glucose huyết có thể xảy ra khi sử dụng đồng thời pioglitazone với các thuốc chống đái tháo đường khác.

Quá liều và xử lý

• Cần giảm liều các thuốc dùng cùng.
• Các biện pháp hỗ trợ điều trị triệu chứng và tổng quát nên được thực hiện trong trường hợp quá liều.

Quên liều và xử trí

Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.

Tác dụng phụ có thể gặp

Khi sử dụng thuốc, có thể xảy ra một số tác dụng không mong muốn, bao gồm:

• Đau họng, đau mỏi cơ
• Tăng cân
• Các vấn đề về răng
• Tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm các vấn đề về thị lực xấu đi (như mờ mắt), gãy xương, nước tiểu màu đỏ, đi tiểu gấp, tiểu buốt, tiểu khó.
• Có thể phát triển các triệu chứng của bệnh gan, bao gồm nước tiểu sẫm màu, vàng mắt, vàng da, buồn nôn, nôn, đau bụng, đau dạ dày.

Các tác dụng phụ ít có khả năng xảy ra, bao gồm:

• Lượng đường trong máu thấp (bao gồm đổ mồ hôi đột ngột, run rẩy, tim đập nhanh, đói, mờ mắt, chóng mặt hoặc ngứa ran ở bàn tay, bàn chân.
• Lượng đường trong máu cao bao gồm khát nước, đi tiểu nhiều, không tỉnh táo, buồn ngủ, mặt đỏ bừng, thở nhanh hoặc hơi thở có mùi trái cây.
• Triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng bao gồm phát ban, ngứa sưng (đặc biệt là mặt, lưỡi và cổ họng), chóng mặt, khó thở.

Nếu một trong các tác dụng trên xảy ra, thì bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ để tình trạng không trở nên xấu hơn.

Lưu ý khi sử dụng thuốc Pioglitazone

• Hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết nếu bạn bị dị ứng với thuốc hoặc thành phần trong thuốc hoặc có bất kỳ dị ứng nào khác.
• Hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết tiền sử bệnh của bạn, đặc biệt là bệnh tim (như suy tim sung huyết, đau ngực), bệnh gan, phổi, sưng (phù nề), thiếu máu, một số vấn đề ở mắt, ung thư bàng quang.
• Bạn có thể bị gặp các tác dụng phụ của thuốc Pioglitazone như mờ mắt, chóng mặt hoặc buồn ngủ do lượng đường trong máu quá thấp hoặc quá cao nên không được lái xe, sử dụng thiết bị hoặc tham gia bất kỳ hoạt động nào đòi hỏi sự tỉnh táo, tập trung hoặc tầm nhìn rõ ràng.
• Hạn chế sử dụng rượu trong khi dùng thuốc này vì nó có thể làm lượng đường trong máu thấp.
• Trước khi thực hiện phẫu thuật gì khác, hãy nói với bác sĩ hoặc nha sĩ của bạn về các loại thuốc bạn sử dụng.
• Ở phụ nữ, thuốc có tác dụng xấu nhiều như tăng khả năng gãy xương, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng không tốt tới phụ nữ mang thai và phụ nữ cho con bú.
• Pioglitazone không có hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và sử dụng máy móc. Tuy nhiên, những bệnh nhân bị rối loạn thị giác nên thận trọng khi lái xe hoặc sử dụng máy móc.

Dược lực học

Pioglitazone là một thuốc chống đái tháo đường đường uống nhóm thiazolidindion (nhóm glitazon), có cấu trúc và tính chất dược lý tương tự troglitazon và rosiglitazon. Pioglitazone là một chất chủ vận của PPARg, các thụ thể này được tìm thấy nhiều ở mô mỡ, cơ xương và gan. Khi gắn với PPAR, thuốc làm tăng sao chép các gen đáp ứng với insulin điều hòa chuyển hóa glucose và lipid.

Tác dụng của thiazolidindion chủ yếu là làm tăng nhạy cảm của mô đích đối với insulin, cũng như làm giảm sản xuất glucose tại gan. Cũng giống như các dẫn xuất thiazolidindion khác, pioglitazone cải thiện sự kháng insulin trên bệnh nhân đái tháo đường typ 2 mà không kích thích giải phóng insulin từ tế bào b ở đảo tụy, vì thế tránh được nguy cơ hạ glucose máu.

Động lực học

Hấp thu

• Hấp thu nhanh qua đường uống, nồng độ đỉnh đạt được trong vòng 2 giờ, sinh khả dụng trên 80%.

Phân bố

• Thể tích phân bố là 0,63 lít/kg.Trên 99% pioglitazone liên kết với protein huyết tương.

Chuyển hóa

• Pioglitazone chuyển hóa mạnh ở gan, chủ yếu qua CYP 2C8 để tạo thành cả chất có hoạt tính và không có hoạt tính. Ngoài ra, pioglitazone còn chuyển hóa qua CYP 3A4 và một số nhóm khác, gồm cả CYP 1A1.

Thải trừ

• Pioglitazone thải trừ qua nước tiểu (45%) và phân (55%), thời gian bán thải là 7 giờ, dạng chuyển hóa có hoạt tính có thời gian bán thải lên đến 24 giờ.

Tương tác thuốc

Tương tác với các thuốc khác

Với các thuốc ức chế hoặc cảm ứng enzym CYP 2C8:

• Gemfibrozil ức chế CYP 2C8 nên làm tăng diện tích dưới đường cong của pioglitazone lên 3 lần, do đó cần giảm liều pioglitazone khi dùng cùng gemfibrozil hoặc các thuốc ức chế CYP 2C8.
• Rifampicin gây cảm ứng CYP450 ở gan nên làm giảm diện tích dưới đường cong của pioglitazone xuống một nửa, do đó phải tăng liều pioglitazone khi dùng cùng rifampicin hoặc các thuốc cảm ứng enzym CYP 2C8.

Với thuốc tránh thai dạng phối hợp estrogen - progestin:

• Pioglitazone làm giảm nhẹ nồng độ đỉnh trong huyết thanh và diện tích dưới đường cong của estrogen, tuy nhiên hậu quả lâm sàng chưa rõ.
• Với các thuốc ức chế CYP 3A4: Làm tăng AUC và nồng độ đỉnh trong huyết tương của pioglitazone. Hầu như không có tương tác về dược động học với ranitidin, một thuốc ức chế CYP 3A4 yếu.
• Với các thuốc chuyển hóa qua hệ enzym CYP 3A4: Pioglitazone gây cảm ứng nhẹ enzym CYP 3A4 nên làm giảm nồng độ đỉnh trong huyết tương và AUC của các thuốc chuyển hóa qua hệ enzym này như atorvastatin, midazolam, ethinylestradiol, nifedipin.
• Với các thuốc chuyển hóa qua hệ enzym khác: Pioglitazone hầu như không có tương tác dược động học với các thuốc chuyển hóa qua CYP 2C9 (như warfarin), CYP 1A2 (như theophylin).
• Với các thuốc chống đái tháo đường khác: Pioglitazone có tương tác dược lực học với insulin và các thuốc chống đái tháo đường glucose uống khác, do đó cần giảm liều các thuốc dùng cùng.

Tương tác với thực phẩm

• Thức ăn về lâm sàng không ảnh hưởng nhiều, nhưng làm chậm thời gian đạt nồng độ đỉnh trong huyết tương từ 3 - 4 giờ.

Cách bảo quản thuốc Pioglitazone

Để thuốc Pioglitazone tại nơi khô, thoáng mát, không có ánh sáng trực tiếp chiếu vào và phải xa khu vực chơi của trẻ, và vật nuôi.