Giải đáp chi tiết tiểu đường type 1 có chữa được không?

Tiểu đường type 1 là một bệnh lý mạn tính, liên quan trực tiếp đến sự thiếu hụt insulin trong cơ thể, ảnh hưởng đến quá trình kiểm soát đường huyết và sức khỏe lâu dài của người bệnh. Vậy tiểu đường type 1 có chữa được không? Hãy cùng Thuốc Tiểu Đường tìm hiểu qua bài viết bên dưới để có câu trả lời chính xác nhất nhé.

Tiểu đường type 1 có chữa được không?

Tiểu đường type 1 là tình trạng hệ miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào beta tại tuyến tụy – nơi sản xuất insulin. Khi insulin không còn hoặc bị thiếu hụt nghiêm trọng, glucose trong máu không thể được đưa vào tế bào để tạo năng lượng, dẫn đến tăng đường huyết.

Hiện nay, với những tiến bộ của y học, người bệnh tiểu đường type 1 có thể kiểm soát tốt đường huyết, ngăn ngừa biến chứng và sống khỏe mạnh. Tuy nhiên, tiểu đường type 1 chưa thể chữa khỏi hoàn toàn. Người bệnh vẫn cần sử dụng insulin thay thế suốt đời để duy trì hoạt động bình thường của cơ thể.

Tiểu đường type 1 có chữa được không?

Nguyên nhân khiến tiểu đường type 1 chưa chữa được dứt điểm:

Bản chất là bệnh tự miễn, cơ thể tự phá hủy tế bào beta, nên rất khó phục hồi.
Hiện chưa có liệu pháp y khoa nào giúp tái tạo và duy trì chức năng tuyến tụy lâu dài.
Ghép tụy hoặc ghép tế bào gốc đang được nghiên cứu, nhưng chưa thể áp dụng phổ biến và triệt để.

Vậy tiểu đường type 1 có hy vọng chữa khỏi trong tương lai?

Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu nhiều phương pháp mới, như liệu pháp tế bào gốc, công nghệ cấy ghép tụy nhân tạo, hay điều trị miễn dịch. Điều này mở ra hy vọng trong tương lai, người bệnh có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng ở thời điểm hiện tại, câu trả lời vẫn là không thể chữa dứt điểm.

Xem thêm: Tiểu đường tuýp 2 có chữa được không? Cách kiểm soát bệnh hiệu quả

Phương pháp điều trị tiểu đường type 1 hiện nay

Mặc dù không thể chữa khỏi, nhưng có nhiều phương pháp giúp người bệnh sống khỏe mạnh và giảm nguy cơ biến chứng. Dưới đây là các biện pháp điều trị tiểu đường type 1 mà bạn có thể tham khảo.

1. Liệu pháp insulin thay thế

Tiểu đường tuýp 1 là bệnh lý mà cơ thể không còn khả năng sản xuất insulin, vì vậy người bệnh bắt buộc phải bổ sung insulin từ bên ngoài. Hiện nay có nhiều dạng insulin khác nhau, được đưa vào cơ thể qua bút tiêm, kim tiêm hoặc máy bơm insulin. Bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng sức khỏe, lối sống và chỉ số đường huyết để chỉ định loại insulin và phác đồ phù hợp nhất.

Các nhóm insulin thường dùng trong điều trị:

• Insulin tác dụng nhanh: Bắt đầu hạ đường huyết chỉ sau 5 – 20 phút, đạt hiệu quả cao nhất sau 1 – 2 giờ và kéo dài khoảng 3 – 5 giờ. Loại này thường được tiêm ngay trước bữa ăn để kiểm soát đường huyết sau ăn. Một số thuốc thuộc nhóm này: insulin glulisine, insulin dạng hít.
• Insulin tác dụng ngắn (thông thường): Khởi phát sau 30 – 45 phút, đạt đỉnh trong 2 – 4 giờ và kéo dài 5 – 8 giờ. Thường được chỉ định tiêm trước bữa ăn. Ví dụ: Novolin R, Humulin R.
• Insulin tác dụng trung gian: Hoạt động sau khoảng 2 giờ, đạt hiệu quả cao nhất từ 4 – 12 giờ và có thể kéo dài đến 24 giờ. Loại thường gặp: NPH (isophane insulin).
• Insulin tác dụng kéo dài: Bắt đầu phát huy tác dụng sau 1 giờ, có hiệu lực ổn định từ 3 – 14 giờ và duy trì trong vòng 24 giờ. Thường sử dụng 1 lần/ngày. Ví dụ: insulin glargine.
• Insulin tác dụng siêu kéo dài: Khởi phát chậm (sau 6 giờ) nhưng hiệu quả ổn định, có thể kéo dài đến 48 giờ. Đây là lựa chọn cho người cần kiểm soát đường huyết lâu dài, điển hình như insulin degludec.

Điều trị tiểu đường type 1 bằng liệu pháp insulin

2. Thay đổi lối sống và dinh dưỡng

Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong điều trị. Người bệnh cần học cách đếm carbohydrate (Carb Counting) trong mỗi bữa ăn để tính toán liều insulin phù hợp.

• Chế độ ăn: Tập trung vào thực phẩm giàu chất xơ, ít chất béo bão hòa. Tránh xa đường đơn và đồ uống có ga.
• Hoạt động thể chất: Tập thể dục thường xuyên giúp tăng độ nhạy cảm của cơ thể với insulin. Tuy nhiên, cần theo dõi đường huyết cẩn thận trước, trong và sau khi tập để tránh hạ đường huyết.

3. Theo dõi đường huyết thường xuyên

Việc kiểm tra đường huyết thường xuyên sẽ giúp người bệnh nắm bắt được tình trạng đường huyết của mình, từ đó điều chỉnh liều insulin, chế độ ăn và sinh hoạt kịp thời, tránh nguy cơ hạ hoặc tăng đường huyết đột ngột.

Tần suất kiểm tra: Thông thường, người bệnh cần đo đường huyết ít nhất 2 – 4 lần/ngày, tùy vào phác đồ insulin và tình trạng sức khỏe. Với một số trường hợp cần kiểm soát chặt chẽ, bác sĩ có thể khuyến nghị đo nhiều lần hơn.

Thời điểm nên kiểm tra đường huyết:

• Trước các bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ.
• Trước khi đi ngủ.
• Trước khi tập thể dục hoặc lái xe.
• Khi cảm thấy dấu hiệu hạ đường huyết (đói cồn cào, run rẩy, vã mồ hôi) hoặc tăng đường huyết (khát nước nhiều, đi tiểu nhiều, mệt mỏi).

Ý nghĩa của việc theo dõi đường huyết:

• Giúp giảm chỉ số HbA1c về mức an toàn, từ đó hạn chế biến chứng lâu dài.
• Phát hiện sớm những bất thường do ăn uống, căng thẳng, thuốc, thay đổi nội tiết tố hay sử dụng rượu bia.
• Cung cấp dữ liệu để bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ khi cần thiết.

Người bệnh nên kiểm tra đường huyết thường xuyên

4. Các liệu pháp mới đang nghiên cứu

Mặc dù tiểu đường type 1 có chữa được không là chưa thể, các nhà khoa học vẫn đang nỗ lực nghiên cứu để tìm ra giải pháp triệt để:

• Cấy ghép tế bào đảo tụy: Cấy ghép tế bào beta khỏe mạnh từ người hiến tặng. Tuy nhiên, người bệnh phải dùng thuốc ức chế miễn dịch suốt đời.
• Vắc-xin phòng ngừa: Nghiên cứu các loại vắc-xin có thể huấn luyện lại hệ thống miễn dịch, ngăn chặn phản ứng tự miễn tấn công tế bào beta.
• Liệu pháp tế bào gốc: Sử dụng tế bào gốc để biệt hóa thành tế bào beta sản xuất insulin.

Xem thêm: Bệnh tiểu đường có chữa được không?

Tiểu đường tuýp 1 sống được bao lâu?

Sau khi giải đáp thắc mắc tiểu đường type 1 có chữa được không, vấn đề tuổi thọ là mối quan tâm hàng đầu tiếp theo của người bệnh và gia đình. Thực tế, tuổi thọ của bệnh nhân phụ thuộc rất lớn vào khả năng kiểm soát bệnh.
Tuổi thọ trung bình của bệnh nhân tiểu đường type 1:

• Nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng cách và tuân thủ lối sống lành mạnh, bệnh nhân tiểu đường type 1 hoàn toàn có thể sống thọ gần như người bình thường.
• Một số nghiên cứu cho thấy, tuổi thọ có thể giảm trung bình 8 – 13 năm so với người không mắc bệnh nếu kiểm soát kém.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ:

• Mức độ kiểm soát đường huyết: kiểm soát tốt giúp ngăn biến chứng tim mạch, thận, mắt, thần kinh.
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt: càng khoa học, tuổi thọ càng cao.
• Tiền sử gia đình và gen di truyền.
• Biến chứng mạn tính: suy thận, bệnh tim mạch, đột quỵ… là nguyên nhân hàng đầu rút ngắn tuổi thọ.

Cách kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân tiểu đường type 1:

• Tuân thủ phác đồ insulin của bác sĩ.
• Duy trì chế độ ăn uống cân đối.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện biến chứng sớm.
• Vận động đều đặn và duy trì cân nặng ổn định.

Xem thêm: Bệnh tiểu đường sống được bao nhiêu năm? Các yếu tố quyết định tuổi thọ

Lời khuyên cho người bệnh tiểu đường type 1

Người bệnh tiểu đường type 1 có thể sống khỏe mạnh nếu biết cách quản lý bệnh tốt. Sau đây là một số lời khuyên cần chú ý:

• Kiên trì điều trị lâu dài: Hãy luôn nhớ rằng insulin là người bạn đồng hành suốt đời, tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc hay thay đổi liều lượng.
• Xây dựng lối sống khoa học: Ăn uống điều độ, tránh đồ ăn nhanh, hạn chế đường và chất béo xấu. Luyện tập thể dục thể thao hằng ngày. Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, hạn chế stress.
• Chủ động học hỏi kiến thức: Tìm hiểu về cách nhận biết dấu hiệu hạ đường huyết, tăng đường huyết để xử lý kịp thời. Trang bị kỹ năng sơ cứu cơ bản, nhất là khi bị tụt đường huyết đột ngột.
• Hỗ trợ tinh thần và cộng đồng: Tham gia các nhóm bệnh nhân tiểu đường để chia sẻ kinh nghiệm. Tìm kiếm sự đồng hành của gia đình và bạn bè.

Kết luận

Vậy, tiểu đường type 1 có chữa được không? Câu trả lời hiện tại là chưa thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát tốt bằng insulin, chế độ dinh dưỡng, luyện tập và theo dõi y tế thường xuyên. Người bệnh tiểu đường type 1 vẫn có thể sống khỏe mạnh, kéo dài tuổi thọ và hạn chế biến chứng nếu kiên trì tuân thủ phác đồ điều trị và xây dựng lối sống lành mạnh.