Bệnh tiểu đường có tập gym được không và cần lưu ý gì?

Bệnh tiểu đường có tập gym được không? Thực tế, tập gym ngoài giúp cải thiện sức khỏe tổng thể thì còn hỗ trợ kiểm soát đường huyết, giảm biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Tuy nhiên, việc tập luyện cần có kế hoạch, lựa chọn bài tập phù hợp và kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo an toàn. Vậy bài tập nào phù hợp dành cho người bệnh tiểu đường và cần lưu ý? Hãy cùng Thuốc Tiểu Đường tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Bệnh tiểu đường có tập gym được không?

Bệnh tiểu đường là một rối loạn chuyển hóa liên quan trực tiếp đến hormone insulin trong cơ thể. Đây là bệnh lý mạn tính, đòi hỏi người bệnh phải duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát đường huyết. 
Vậy bệnh tiểu đường có tập gym được không? Người mắc bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể tập gym. Thực tế, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng tập thể dục đều đặn, đặc biệt là các bài tập tại phòng gym, mang lại lợi ích rõ rệt cho bệnh nhân tiểu đường, nhất là tiểu đường type 2. Việc tập luyện không chỉ giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn mà còn góp phần cải thiện sức khỏe toàn diện.

Bệnh tiểu đường có tập gym được không

Lợi ích khi người bệnh tiểu đường tập gym:

• Hỗ trợ kiểm soát đường huyết: Khi vận động, cơ bắp cần năng lượng để hoạt động và nguồn năng lượng chính là glucose trong máu. Nhờ vậy, lượng đường huyết sẽ được hạ xuống một cách tự nhiên.
• Tăng độ nhạy với insulin: Tập gym thường xuyên giúp cơ thể phản ứng tốt hơn với insulin, từ đó làm giảm tình trạng kháng insulin, yếu tố quan trọng trong kiểm soát bệnh tiểu đường.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Người bệnh tiểu đường dễ bị thừa cân, đặc biệt là tích tụ mỡ bụng. Tập luyện không chỉ đốt cháy calo mà còn giúp giảm mỡ, hỗ trợ giữ cân ổn định.
• Giảm nguy cơ biến chứng: Bệnh tiểu đường làm tăng rủi ro mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp, đột quỵ. Các bài tập gym giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, hô hấp và tuần hoàn máu, từ đó hạn chế biến chứng nguy hiểm.
• Cải thiện thể chất và tinh thần: Ngoài việc ổn định đường huyết, tập gym giúp cơ bắp khỏe mạnh, tăng cường độ dẻo dai, giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ và mang lại tinh thần tích cực hơn.
• Người mắc bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể tập gym. Tuy nhiên, cần lựa chọn cường độ và hình thức tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe. Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc huấn luyện viên để xây dựng lộ trình tập an toàn và hiệu quả.

Tần suất tập luyện phù hợp

Các bác sĩ khuyến nghị, để việc vận động mang lại hiệu quả kiểm soát đường huyết và sức khỏe tổng thể, người bệnh tiểu đường nên duy trì một số nguyên tắc cơ bản sau:

• Thời lượng tập luyện: Mỗi tuần cần ít nhất 150 phút vận động với cường độ vừa phải đến cao, chẳng hạn như đi bộ nhanh, chạy bộ, đạp xe, bơi lội hoặc các bài tập aerobic.
• Bài tập tăng sức mạnh: Nên duy trì từ 2 – 3 buổi/tuần các bài tập rèn cơ như gym, nâng tạ, plank, chống đẩy… để cải thiện khối cơ và hỗ trợ kiểm soát đường huyết.
• Tần suất vận động: Hạn chế tình trạng nghỉ tập quá 2 ngày liên tiếp. Việc duy trì đều đặn giúp cơ thể ổn định khả năng sử dụng insulin.
• Tránh ngồi lâu: Không nên ngồi yên một chỗ quá 30 phút, hãy đứng dậy đi lại hoặc vận động nhẹ nhàng để kích thích tuần hoàn.
• Kết hợp đa dạng: Tùy vào sở thích cá nhân, bạn có thể linh hoạt phối hợp các dạng bài tập để duy trì hứng thú và đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Xem thêm: Bệnh tiểu đường có tăng cân được không?

Bài tập phù hợp cho người tiểu đường

Một chương trình tập gym hiệu quả cho người tiểu đường nên kết hợp cả bài tập cardio và bài tập sức mạnh.

Bài tập Cardio (tim mạch):

• Đi bộ trên máy chạy bộ: Tốt cho tim mạch và dễ thực hiện.
• Đạp xe: Ít tác động lên khớp, phù hợp với người thừa cân.
• Máy elliptical (máy tập toàn thân): Tác động thấp, hiệu quả cao.
• Bài tập cardio giúp đốt cháy calo, cải thiện sức bền và tăng cường sức khỏe tim mạch.

Bài tập sức mạnh (kháng lực):

• Bài tập với tạ đơn (dumbbells) và tạ đòn (barbells): Giúp xây dựng cơ bắp và tăng cường độ nhạy insulin.
• Bài tập với máy móc: An toàn và dễ kiểm soát, phù hợp cho người mới bắt đầu.
• Bài tập sức mạnh giúp tăng khối lượng cơ bắp và cải thiện quá trình hấp thụ glucose của cơ thể.

Bài tập linh hoạt và thăng bằng:

• Yoga hoặc Pilates: Tăng sự dẻo dai, giảm stress và cải thiện thăng bằng.
• Bài tập này giúp giảm nguy cơ chấn thương và tăng cường sự phối hợp cơ thể.

Bài tập với tạ giúp xây dựng cơ bắp, tăng độ nhạy insulin

Lưu ý quan trọng khi người bệnh tiểu đường tập gym

Người bị tiểu đường hoàn toàn có thể tập gym, nhưng để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả, cần quan tâm đến những điểm sau:

• Tham khảo bác sĩ trước khi tập luyện: Mỗi người bệnh tiểu đường có tình trạng sức khỏe khác nhau. Do đó, việc trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu tập là điều cần thiết để xác định mức độ phù hợp và nhận được hướng dẫn cụ thể.
• Theo dõi đường huyết thường xuyên: Kiểm tra chỉ số đường huyết trước và sau khi tập rất quan trọng, đặc biệt đối với người tiểu đường type 1 hoặc đang sử dụng insulin. Điều này giúp tránh tình trạng tụt đường huyết trong khi vận động.
• Chọn bài tập vừa sức: Không phải bài tập nào trong phòng gym cũng phù hợp. Các bài tập ổn định, cường độ vừa phải thường giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn so với những bài tập quá nặng hoặc mang tính bùng nổ.
• Bổ sung đủ nước: Khi vận động, cơ thể mất nhiều nước qua mồ hôi. Người bệnh cần duy trì uống nước đầy đủ để tránh mất nước và đảm bảo hoạt động của cơ thể không bị gián đoạn.
• Không nên tập quá sức: Tập luyện quá mức có thể dẫn đến mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí gây hạ đường huyết. Hãy bắt đầu với cường độ nhẹ và tăng dần khi cơ thể đã quen.
• Có người đồng hành: Đặc biệt với người lớn tuổi hoặc mới bắt đầu tập gym, việc có huấn luyện viên hoặc người thân đi cùng sẽ giúp đảm bảo an toàn. Họ có thể hướng dẫn đúng kỹ thuật, hỗ trợ điều chỉnh cường độ tập và kịp thời xử lý khi có tình huống khẩn cấp.

Chế độ dinh dưỡng kết hợp khi tập gym cho người tiểu đường

Tập gym hiệu quả phải đi đôi với một chế độ dinh dưỡng khoa học.

• Trước khi tập: Nên ăn một bữa ăn nhẹ chứa carbohydrate phức hợp khoảng 1-2 giờ trước khi tập. Ví dụ: một quả chuối, một lát bánh mì nguyên cám hoặc một nắm yến mạch.
• Sau khi tập: Bổ sung protein và carbohydrate trong vòng 30-60 phút sau khi tập để giúp cơ bắp phục hồi và tái tạo năng lượng. Ví dụ: một ly sữa không đường, sữa chua Hy Lạp, hoặc một miếng ức gà.
• Kiểm soát carbohydrate: Lượng carbohydrate tiêu thụ cần được kiểm soát chặt chẽ để không làm tăng đường huyết đột ngột. Hãy chọn các loại carbohydrate phức hợp (ngũ cốc nguyên hạt, rau củ) thay vì carbohydrate đơn giản (đường, nước ngọt).
• Ưu tiên chất đạm và chất béo lành mạnh:

Protein: Cần thiết để xây dựng và phục hồi cơ bắp. Nguồn protein tốt bao gồm thịt nạc, cá, trứng, đậu và các loại hạt.

Chất béo lành mạnh: Giúp cơ thể hấp thụ vitamin và cung cấp năng lượng. Nguồn chất béo lành mạnh bao gồm quả bơ, dầu ô liu và các loại hạt.

Chế độ dinh dưỡng kết hợp với tập gym sẽ giúp ổn định đường huyết

Xem thêm: Bệnh tiểu đường có gây đau đầu không? Nguyên nhân và biện pháp khắc phục

Kết luận 

Bệnh tiểu đường có tập gym được không? Chắc chắn là có, và đây là một phương pháp hiệu quả để kiểm soát bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tập gym mang lại nhiều lợi ích, từ cải thiện độ nhạy insulin, quản lý cân nặng, đến tăng cường sức khỏe tim mạch và tinh thần. Tuy nhiên, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc về tần suất, bài tập và đặc biệt là các lưu ý về an toàn và chế độ dinh dưỡng. Khi kết hợp tập gym đúng cách với một chế độ ăn uống khoa học và sự theo dõi của bác sĩ sẽ giúp người bệnh tiểu đường kiểm soát đường huyết hiệu quả, sống khỏe mạnh và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất.