Bệnh tiểu đường có uống cà phê được không? Uống bao nhiêu là hợp lý?

Cà phê là thức uống quen thuộc, giúp tỉnh táo và cải thiện tâm trạng, nhưng với người bệnh tiểu đường có uống cà phê được không, có làm tăng đường huyết hay ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa cà phê và bệnh tiểu đường, giúp bạn tìm ra câu trả lời chính xác nhất và xác định được lượng dùng hợp lý.

Bệnh tiểu đường có uống cà phê được không?

Nhiều người thắc mắc liệu người mắc bệnh tiểu đường có thể uống cà phê hay không. Theo một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Diabetes Care, việc hạn chế hoặc ngừng tiêu thụ cà phê có thể giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn, đặc biệt với những người mắc tiểu đường tuýp 2. Vì vậy, với một số trường hợp, cà phê không hẳn là lựa chọn lý tưởng.
Tuy nhiên, không phải ai bị tiểu đường cũng cần kiêng tuyệt đối cà phê. Theo khuyến nghị của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), lượng đường nạp vào cơ thể mỗi ngày nên giới hạn ở mức khoảng 25g đối với nữ giới và 36g đối với nam giới, tương đương khoảng 6 đến 9 muỗng cà phê đường. Người bị tiểu đường vẫn có thể uống cà phê, nhưng nên giảm lượng đường hoặc sữa đặc thêm vào, đồng thời chọn thời điểm uống phù hợp, chẳng hạn trong các bữa phụ, để tránh làm tăng đường huyết đột ngột.

Bệnh tiểu đường có uống cà phê được không? Câu trả lời là có thể nhưng nên giảm lượng đường

Lợi ích của cà phê đối với người bệnh tiểu đường

Cà phê không chỉ là thức uống giúp tỉnh táo mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt trong việc phòng ngừa tiểu đường và bảo vệ tim mạch nếu được sử dụng đúng cách.

• Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2

Trong cà phê có chứa polyphenol, là hoạt chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp hạn chế tình trạng viêm và cải thiện độ nhạy insulin, đây là hai yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa tiểu đường tuýp 2.
Theo tổng hợp dữ liệu từ hơn 1 triệu người tham gia nghiên cứu, những người duy trì thói quen uống khoảng 6 tách cà phê mỗi ngày, dù là loại có hoặc không chứa caffein, có nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 thấp hơn đến 33% so với người không uống. 

• Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Lượng polyphenol và các hợp chất chống oxy hóa trong cà phê còn giúp giảm viêm, giảm stress oxy hóa. Uống 2 – 3 tách cà phê mỗi ngày được ghi nhận giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ, đồng thời giúp hệ tuần hoàn hoạt động ổn định hơn. 
Một báo cáo khác cũng cho thấy, những người duy trì 2 cốc cà phê/ngày có khả năng được bảo vệ tới 15% khỏi các vấn đề tim mạch phổ biến như suy tim, loạn nhịp tim và bệnh động mạch vành. 

• Giảm nguy cơ tử vong ở người mắc tiểu đường tuýp 2

Nghiên cứu dài hạn tại Nhật Bản cho thấy, việc kết hợp cà phê và trà xanh trong chế độ ăn uống có thể giúp kéo dài tuổi thọ ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.
Uống 1 tách cà phê mỗi ngày giúp giảm 12% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân. Uống từ 2 tách trở lên giúp giảm tới 41% nguy cơ tử vong. Khi kết hợp 4 tách trà xanh và 2 tách cà phê trở lên mỗi ngày, tỷ lệ tử vong giảm đến 63%. 

Xem thêm: Bệnh tiểu đường có uống được nước dừa không hay phải kiêng hoàn toàn?

Tác hại khi người bệnh uống quá nhiều cafe

Tác hại khi người bệnh tiểu đường uống quá nhiều cà phê bao gồm:

• Tăng đường huyết trung bình trong ngày lên đến khoảng 8%, làm khó kiểm soát bệnh và tăng nguy cơ biến chứng.
• Cà phê có khả năng kháng lại tác dụng giảm đường huyết của insulin, khiến đường trong máu không vào tế bào được mà bị ứ lại.
• Tăng phóng thích adrenaline, gây tăng đường huyết, hồi hộp, run tay, tăng huyết áp.
• Kích thích tim đập nhanh, dễ gây đánh trống ngực và tăng huyết áp, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch vốn đã cao ở người tiểu đường.
• Gây mất ngủ, bồn chồn, lo âu, do caffeine ảnh hưởng đến giấc ngủ, lại càng làm nặng thêm tình trạng kháng insulin và khó kiểm soát đường huyết.
• Nếu uống cà phê sữa hoặc cà phê pha nhiều đường, calo từ sữa đặc và đường còn khiến đường huyết tăng nhanh đột ngột, ảnh hưởng xấu đến HbA1c.

Người bệnh không được uống quá nhiều cà phê

Uống cafe bao nhiêu là hợp lý cho người tiểu đường?

Người bị tiểu đường có thể uống cà phê nhưng cần kiểm soát lượng caffeine và cách pha chế để tránh làm tăng đường huyết. Các chuyên gia khuyến cáo lượng caffeine tối đa cho người trưởng thành khỏe mạnh là khoảng 400 mg/ngày (tương đương 3-4 tách cà phê), nhưng với người tiểu đường, nên hạn chế ở mức khoảng 200 mg caffeine mỗi ngày, tức là khoảng 1-2 tách cà phê pha nguyên chất (240 ml) để giảm tác động tiêu cực đến độ nhạy insulin và kiểm soát tốt lượng đường huyết. 
Caffeine có thể làm giảm tạm thời độ nhạy insulin và làm tăng đường huyết sau ăn ở người tiểu đường loại 2, nên mỗi người cần cân nhắc và tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều lượng phù hợp.

Cách uống cà phê tốt cho người bệnh tiểu đường

Cách uống cà phê tốt cho người bệnh tiểu đường bao gồm các nguyên tắc sau:

• Ưu tiên cà phê đen nguyên chất, không đường, không thêm kem hay sữa đặc. Nếu thích cà phê sữa, nên dùng sữa không đường hoặc các loại sữa hạt không đường như hạnh nhân, đậu nành, không thêm đường hoặc sử dụng đường ăn kiêng với lượng nhỏ để tránh tăng đường huyết đột ngột.
• Kiểm soát khẩu phần uống khoảng 1 ly nhỏ (100-120ml) mỗi ngày, tương đương 1-2 tách cà phê đen nguyên chất. Tránh uống nhiều lần trong ngày hay quá liều caffeine vì có thể gây khó kiểm soát đường huyết.
• Nên uống cà phê sau bữa ăn, bữa sáng hoặc bữa trưa, để giảm nguy cơ hạ đường huyết và tránh uống khi đói hoặc quá muộn vào buổi tối nhằm tránh mất ngủ và rối loạn nhịp sinh học.
• Khi mới bắt đầu uống, nên theo dõi phản ứng của cơ thể với cà phê để điều chỉnh lượng tiêu thụ phù hợp. Tổng lượng caffeine an toàn cho người tiểu đường thường dưới 200 mg mỗi ngày, khoảng 1-2 tách cà phê đen.
• Hạn chế chọn cà phê hòa tan hoặc cà phê có nhiều thành phần phụ gia, đường, kem béo vì có thể làm tăng lượng đường huyết nhanh chóng.

Tuân thủ những nguyên tắc trên giúp người bệnh tiểu đường vừa giữ được thói quen uống cà phê vừa hạn chế rủi ro tăng đường huyết hoặc các biến chứng liên quan.

Các loại cafe người tiểu đường nên và không nên uống

Người tiểu đường nên ưu tiên các loại cà phê ít hoặc không đường, ít phụ gia để kiểm soát tốt lượng đường huyết. Dưới đây là một số loại cà phê nên và không nên uống:
Các loại cà phê nên uống:

• Cà phê đen nguyên chất: Không thêm đường, kem hay sữa đặc, giúp tránh tăng đường huyết nhanh và giữ nguyên lợi ích của cà phê.
• Cà phê pha phin truyền thống: Nếu không thêm đường hoặc sử dụng đường ăn kiêng an toàn.
• Cà phê sữa sử dụng sữa không đường: Như sữa hạnh nhân, sữa đậu nành không đường hoặc sữa tươi không đường, tránh các loại sữa đặc hay nhiều béo.
• Cà phê tiêu chuẩn không đường hoặc lượng đường rất ít: Nếu cần vị ngọt, nên dùng đường thay thế hoặc đường ăn kiêng phù hợp.

Người bệnh tiểu đường nên uống cà phê đen nguyên chất

Các loại cà phê không nên uống:

• Cà phê hòa tan có đường và nhiều chất phụ gia: Thường chứa nhiều đường và hóa chất, làm tăng đường huyết nhanh.
• Cà phê sữa đặc có đường (cà phê sữa đá truyền thống Việt Nam): Rất giàu đường và calo, không phù hợp với người tiểu đường.
• Cà phê kem béo hoặc capuchino, latte nếu chứa nhiều sữa béo và đường: Dễ làm tăng đường huyết và calo.
• Các loại cà phê pha chế công nghiệp nhiều đường, syrup, kem, topping: Thường có lượng đường và calo rất cao, không tốt cho kiểm soát tiểu đường.

Xem thêm: Bệnh tiểu đường uống nước gì tốt? Gợi ý 10 loại nước an toàn cho người bệnh

Kết luận

Bệnh tiểu đường có uống cà phê được không? Câu trả lời là có, với điều kiện là cà phê đen nguyên chất, không đường, không sữa béo và được tiêu thụ ở mức độ vừa phải (1-3 tách/ngày).
Cà phê đen mang lại nhiều lợi ích tiềm năng như cung cấp chất chống oxy hóa, hỗ trợ cải thiện độ nhạy insulin. Tuy nhiên, việc lạm dụng cà phê, đặc biệt là các loại cà phê pha chế nhiều đường và kem, sẽ gây tăng đường huyết cấp tính, làm suy giảm chất lượng giấc ngủ và cản trở quá trình kiểm soát bệnh.